Mật Rỉ Đường Là Gì?
Mật rỉ đường, còn được gọi là rỉ đường hay rỉ mật, là một phụ phẩm của ngành sản xuất đường, được tạo ra sau quá trình cô đặc và kết tinh đường từ thân cây mía. Mật rỉ đường có dạng chất lỏng đặc sánh, màu đen, giàu cacbon hữu cơ nhưng không chứa nitơ. Đây là một nguyên liệu rẻ tiền nhưng lại mang nhiều lợi ích cho việc nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là trong nuôi tôm.
Lợi Ích Của Mật Rỉ Đường Trong Nuôi Tôm
Các nhà nghiên cứu đã chứng minh nhiều tác dụng tích cực của mật rỉ đường trong nuôi tôm, mật rỉ đường giúp kiểm soát môi trường ao nuôi tôm, cân bằng độ pH, tạo màu nước và nuôi cấy vi sinh hiệu quả. Dưới đây là các lợi ích cụ thể:
1. Kiểm Soát Và Hạn Chế Khí Độc
Tôm chỉ tiêu hóa được khoảng 20-30% lượng thức ăn, phần còn lại sẽ thải ra ngoài ao và biến thành các khí độc như NH3, NO2. Mật rỉ đường, nhờ chứa đến 40% cacbon hữu cơ, có khả năng cân bằng Nitơ vô cơ trong ao nuôi tôm. Vi khuẩn dị dưỡng hấp thụ lượng cacbon này cùng với Nitơ vô cơ để tổng hợp thành protein, giúp giảm lượng NH3 và NO2, từ đó hạn chế khí độc và bảo vệ sức khỏe tôm.
2. Ổn Định Và Cân Bằng pH
pH là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến sự sinh trưởng và tỷ lệ sống của tôm. Mức pH lý tưởng cho ao nuôi tôm là từ 7.8 đến 8.5. Khi pH quá thấp, tôm có thể gặp vấn đề về lột xác, tích trữ khoáng trong cơ thể, và dễ bị nhiễm độc H2S. Ngược lại, khi pH quá cao, nồng độ NH3 tăng cao gây nguy cơ ngộ độc cho tôm. Mật rỉ đường giúp kiểm soát mật độ tảo và giữ pH ở mức ổn định, từ đó đảm bảo môi trường nuôi an toàn cho tôm.
3. Tạo Màu Nước Cho Ao
Màu nước trong ao nuôi tôm đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích sự phát triển của tôm. Khi hòa tan vào nước, mật rỉ đường giúp tạo màu nước xanh đọt chuối, xanh trà, hoặc vàng nâu tùy theo độ mặn của nước. Màu nước chuẩn giúp bảo vệ tôm khỏi ánh sáng mặt trời quá mạnh và tạo điều kiện tốt nhất cho sự phát triển của tôm.
4. Xử Lý Bùn Đáy Ao
Lượng bùn đáy ao tích tụ nhiều chất hữu cơ nếu không được xử lý kịp thời sẽ sản sinh các loại khí độc như NH3, NO2, và H2S. Khi sử dụng mật rỉ đường, các chất thải có thể được chuyển hóa thành phân bón hữu cơ, giúp cải thiện chất lượng bùn đáy và tạo môi trường sạch sẽ cho ao nuôi.
5. Nuôi Vi Sinh Xử Lý Nước
Mật rỉ đường là nguyên liệu lý tưởng để ủ vi sinh, giúp xử lý nước trong nuôi tôm hiệu quả. Khi được ủ cùng men vi sinh, mật rỉ đường giúp vi khuẩn phát triển mạnh mẽ, từ đó ổn định chất lượng nước, hạn chế dịch bệnh và bảo vệ sức khỏe tôm nuôi.
Xem thêm: Lưu ý nuôi tôm trong nhà màng
Cách Sử Dụng Mật Rỉ Đường Trong Nuôi Tôm
Để đạt được hiệu quả tối đa khi sử dụng mật rỉ đường trong nuôi tôm, người nuôi cần tuân theo các hướng dẫn sau:
1. Tạt Mật Rỉ Đường Trên Bề Mặt Ao
Trước khi sử dụng, pha loãng mật rỉ đường với nước sạch rồi tạt đều lên bề mặt ao. Sau đó, bật quạt nước để mật rỉ đường phân tán đều trong ao. Liều lượng sử dụng mật rỉ đường là 30 – 40 lít/ha ao tôm, có thể sử dụng định kỳ 3 – 5 ngày/lần để đảm bảo môi trường nước ổn định.
2. Sục Ao Và Làm Sạch Nước
Để làm sạch nước ao, người nuôi có thể ủ vi sinh vật với mật rỉ đường. Công thức phổ biến là một lít vi sinh gốc kết hợp với 40 lít nước sạch và 2 lít mật rỉ đường. Sau khi ủ từ 2 – 3 ngày, hỗn hợp này có thể được sử dụng để sục ao, giúp làm sạch nước và cải thiện chất lượng nước nuôi.
3. Sử Dụng Mật Rỉ Đường Làm Thức Ăn Cho Tôm
Mật rỉ đường có thể được sử dụng để làm thức ăn bổ sung cho tôm. Công thức đơn giản bao gồm 3 – 5g men thức ăn, 10ml mật rỉ đường, 50 lít nước sạch và 1kg thức ăn tôm. Sau khi trộn đều và để khoảng 30 – 60 phút, hỗn hợp này có thể được cho vào ao để tôm ăn.
Một Số Lưu Ý Khi Sử Dụng Mật Rỉ Đường
- Bổ sung đúng liều lượng: Sử dụng mật rỉ đường đúng liều lượng được chỉ định để tránh việc tăng hàm lượng COD trong nước thải, gây khó khăn trong xử lý nước.
- Tránh châm quá liều: Không nên châm mật rỉ đường với liều lượng quá lớn một lần để tránh làm ảnh hưởng đến chất lượng nước.
- Vệ sinh ao nuôi thường xuyên: Mật rỉ đường cung cấp dinh dưỡng dễ bị phân hủy, do đó cần vệ sinh ao nuôi thường xuyên để tránh nhiễm khuẩn và đảm bảo hiệu quả sử dụng.
Mật rỉ đường là một phụ phẩm giá rẻ nhưng mang lại nhiều lợi ích cho việc nuôi tôm. Bằng cách sử dụng mật rỉ đường đúng cách và đúng liều lượng, người nuôi có thể kiểm soát môi trường ao nuôi, cân bằng độ pH, tạo màu nước, xử lý bùn đáy ao và nuôi cấy vi sinh hiệu quả, từ đó nâng cao năng suất và chất lượng nuôi tôm. Hãy áp dụng các hướng dẫn trên để đạt được kết quả tốt nhất trong mỗi vụ nuôi.
Có thể bạn quan tâm:
Mua chế phẩm sinh học EM GỐC ở đâu tốt?
Thức ăn cho tôm thẻ chân trắng Super Shirmp Gold của Việt Úc có tốt không?
Điều trị bệnh phân trắng hiệu quả